Bu yazı içeriğinde Gergi Tavan ürününün ve doğru aydınlatma tasarımının, tüketici davranış ve satın alma kriterlerine etkisi irdelenmiştir.
İnsan satın alma sürecinde tüketici kimliği edinir, bulunduğu çevre ve mekândan etkilenerek bu kimliğe katmanlar ekler veya kimliği oluşturan katmanları yeniden düzenler. Nesnel ve sosyal çevre içinde yer alan birey, kendi yaşam alanına eklenen, uyumlanan ve çatışan tüm ögeler içinde satın alma karar ve davranışlarını yeniden kurgular ve/veya oluşturur. Bireyin yaşadığı çevre içindeki bu davranışlarını inceleyen alan olarak “çevre psikolojisi”, toplum içindeki birey, ekonomi, mimari, iletişim ve fiziksel çevre faktörlerinin kesişim kümesini oluşturmaktadır.
Çevresel şartlar, insanların duyuları, algıları, davranışları yoluyla, içinde bulunduğu mekânın ve kendisini kuşatan nesnelerle fiziksel koşulların (renk, ısı, ışık, koku gibi) etkileşimiyle insan davranışlarını etkiler, onlara biçim ve yön kazandırır.
Mekânlar da bu kapsamda bireylerin yaşamlarını sürdürdüğü, çalıştığı, geçici olarak konakladığı, tatil yaptığı, eğlendiği, eğitildiği vb. alanlar olarak önemli bir yaşam formu yaratmaktadır. Mekânların mimari kurgusu özel veya kamusal alanlarda farklı kimliklerdeki bireyleri davranışsal olarak sınırlamakla veya özgürleştirmekle kalmayıp, onları planlanmış davranışlara da yönlendirebilmektedir. Alışveriş merkezleri (AVM) mimarisi de planlanmış davranışların yaratılmasında etkili olan bir mekânsal kurgu içermektedir; tüketici davranışını etkilemekte ve tüketimi olgusal boyutta bütünlemektedir.
Günümüz mimarları, “İnsanların içinde bulundukları çevreyle kültürel normlara bağlı kalarak etkileşim halinde oldukları” (Rapoport,1990,177-197) gerçeğinden hareketle, çevre psikolojisi yaklaşımıyla, AVM’leri, mimari tasarım açısından değerlendiren tüketicilerin bakış açılarını ve davranışlarını irdelemek amacıyla, “AVM mimarisinin tüketici için nasıl bir iletişim ve davranış boyutu oluşturduğu” sorusu için cevap aranmaktadırlar.
Metropollerde, ağırlıklı beton yapılar içerisinde, sıkışık düzende yaşamaya alışan insanların, alışveriş yapacağı bölgeyi seçerken, çevre ile daha fazla iletişim içinde bulunabileceği, geniş, ferah, kontrollü bir şekilde aydınlatılmış, güvenlikli alanları seçme refleksi gözlenmiştir. Bu nedenle dar koridorlarına mümkün olduğunca fazla mağaza sığdırılmış, yapay ve noktasal aydınlatmalarla tüketici üzerinde gerilim yaratan AVM’ler ve mekânlar yavaş yavaş popülaritesini kaybetmiş, yerini daha fazla gün ışığı ve gün ışığının bulunmadığı koşullarda da gün ışığının başarılı bir şekilde kopyalandığı, içinde canlı bitki ve dokulara yer verilmiş, geniş, ferah ve minimal tasarımlı AVM’ler popüler bir hale gelmiştir. Mimaride tercih edilen organik materyaller tüketici üzerinde doğal malzemelerle, doğal olarak aydınlatılmış, çevre ile bağlantılı ve güvenli bir mekânda alışveriş yapma algısı yaratmakta ve satın alma kararlarını pozitif açıdan etkilemektedir.
Bu çerçevede direk gün ışığı alınamayan yerlerde ve saatlerde AVM aydınlatmasının gün ışığını en iyi simüle eden Gergi Tavan ve LED aydınlatma ürünleri ile yapılması tüketicinin AVM’de kaldığı süreyi arttıracak ve Klostrofobi etkilerini minimalize edecektir. Gergi Tavan ürünü ışık kaynağını başarılı bir şekilde kamufle eden, güneşi taklit eden homojen ve kontrollü bir ışık sağlayarak mekanda bulunan insanın kapalı yerde kalma algısını, noktasal ışık kaynaklarının sebep olduğu gerilim ve stresi yok edecek bu sayede hedef birey mekanda daha fazla ve huzurlu zaman geçirebilecektir.
Mağaza aydınlatmasında Gergi Tavan ürününün tüketici davranışlarına etkisi konulu makale için tıklayın.